Süleyman Efendi Hazretleri (k.s.) ilk tahsîlini babası Osman Efendi’nin de müderrisliğini yaptığı , Satırlı Medresesinde yapmıştır. 1902 (Rûmî 1318) yılında Silistre Rüşdiye Mektebi’nde tamamlar.
Aynı sene Silistre’de bulunan Satırlı Medresesi’nde okumaya başlayarak burada temel Arabî ilimleri tahsîl eder.
Daha sonra tahsîlini tamamlamak üzere babası tarafından 1907 yılında İstanbul’a gönderilir. Babası onu İstanbul’a gönderirken şu tavsiyede bulunur:
“Oğlum, Usûl-i Fıkıh ilmine iyi çalışırsan, dininde kuvvetli olursun. Mantık ilmine iyi çalışırsan, ilminde kuvvetli olursun.”
Süleyman Efendi İstanbul Fatih Medreselerine geldiğin de medresede yer yoktu şartlar oldukça zordu. Bu sebele bazı ilim aşağı talebeler medresede yer olmadığından bodrumda yatıp kalkıyorlardı. Süleyman Efendi de orada bir müddet kalmıştır.
Süleyman Efendi Hazretleri İstanbul’da Fâtih dersiâmlarından ve devrin meşhur âlimlerinden Bafralı Ahmed Hamdi Efendi’nin ders halkasına devam eder.
Bafralı Ahmet Hamdi Efendi , Süleyman Hilmi Tunahan (K.S) nin aklını ve derslerini ve öğrenme hususundaki kabiliyetini ve gayretini takdir ediyor : Medrese muhitinde ise onun hakkında Zeki çocuk yetişirse iyi bir alim olacak diye bahsediyor du…
Nitekim kısa zamanda yüksek zeka , calışkanlık ve takvasıyla bütün hocalarının dikkatini üzerini çekti.
Bu yıllarda, yine Fâtih’te bulunan Hâfız Ahmed Paşa Medresesi’nde ikamet eder. Dersleri ise Fâtih Medreselerinden (Sahn-ı Semân) Bahr-i Sefîd Çifte Baş Kurşunlu’da okur. Ahmed Hamdi Efendi’den bütün dersleri ikmal edip 1913 senesinde birincilikle icâzet alır.
Ekim 1914’te (Teşrinievvel 1330) tedrisata başlayan Dârü’l-Hilâfeti’l-Aliyye Medresesi Kısm-ı Âli’ye kaydolup birinci ve ikinci sınıfları imtihanla geçerek Üçüncü Sınıf’tan okumaya başlar. Buradan 1916 yılında (Eylül 1332) mezun olur. (Üçüncü ve dördüncü sınıfları Fâtih Medreseleri’nde faaliyet gösteren dört senelik Kısm-ı Âlî’nin ismi 1917’de Sahn olarak değiştirilmiştir.)
30 Eylül 1916’da ihtisâs (doktora) yapmak üzere, tedrisatı üç sene olan Medresetü’l-Mütehassısîn’in Tefsir ve Hadis şubesine kaydolur. (Fâtih’te Yavuz Sultan Selim Câmii yanında Abdülhamîd-i Evvel Medresesi’nde faaliyet gösteren Mütehassısîn Medresesi’nin ismi 1917’de “Süleymaniye Medresesi” olarak değiştirilmiştir.)
İlk iki seneyi muvaffakiyetle tamamlayınca 1918 (1334) senesinde yirmi arkadaşıyla birlikte kendilerine Şeyhülislâmlık makâmının teklifi ve Padişah Mehmed Vahîdüddin Han’ın irâde-i seniyyesi ile İstanbul Müderrisliği Ruûsu verilir ve dersiâm olur.
Süleyman Efendi Hazretleri, 27 Mayıs 1919’da Süleymaniye (Medresetü’l-Mütehassısîn) Medresesi Tefsir ve Hadis şubesinden birinci derece ile mezun olur.
Medresetü’l-Mütehassısîn’den mezun olduktan sonra Medresetü’l-Kuzât’ın (Hukuk Fakültesi) da giriş imtihânını birincilikle kazanır. Fakat bunu büyük bir sevinç ile pederine mektupla bildirdiği zaman babasından şu telgrafı alır:
“Süleyman, ben seni cehenneme göndermek için İstanbul’a göndermedim.”
Pederleri bu telgraf ile kendisine, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) “Üç kâdîdan ikisi cehennemdedir.” (Sünen-i Tirmizî) meâlindeki Hadis-i Şerîf’lerini hatırlatmışlardır.
Süleyman Efendi Hazretleri (k.s.), pederine verdiği cevapta, “Kendisinin asla kâdîlık (hâkimlik) mesleğine sülûk etmeye niyetli olmadığını, maksadının, devrinin bütün zâhirî din ilimleri sahasında kemâle ermek olduğunu” bildirirler ve Medrese-i Süleymaniye’nin Tefsir ve Hadis kısmından diplomasını alıp dersiâm oldukları gibi, tedrisatı 4 yıl olan Medresetü’l-Kuzât’tan mezun olup (1923) kâdîlık rütbesini de alırlar. Böylelikle devrinin aklî ve naklî ilimlerinde en yüksek dereceyi ihrâz etmişlerdir.
Süleyman Efendi Hazretleri ayrıca, astronomi de tahsîl etmiştir.
Kendilerinin Dârü’l-Hilâfeti’l-Aliyye Medresesi Kısm-ı Âli Üçüncü Sınıf’ta okuduğu dersler ve notları şöyledir:
- Tefsîr-i Şerîf: 10
- Hadîs-i Şerîf: 10
- İlm-i Fıkıh: 9
- Usûl-i Fıkıh: 10
- Hilâfiyât (Mukayeseli İslâm Hukuku): 10
- İlm-i Kelâm: 10
- Felsefe: 10
- Hukuk ve Kavânîn: 9
- Edebiyât-ı Arabiyye: 10
- Yekûn: 88
27 Mayıs 1919 (14 Mayıs 1335) tarihinde mezun olduğu Süleymaniye Medresesi’nin son sınıfında okuduğu dersler ve notları şöyledir:
- Tefsir-i Şerîf: 10
- Usûl-i Hadis ve Nakd-i Ricâl: 10
- Hadis-i Şerîf: 10
- Tabakât-ı Kurrâ ve Müfessirîn: 10
- Risâle (Doktora Tezi): 9 + 2/7
- Aded-i Vasat (Ortalama): 9 + 9/14
Kezâ Medresetü’l-Kuzât’tan aldığı diplomada, okuyup imtihan verdiği derslerden bazıları şunlardır:
- Roma Hukuku,
- Sakk-i Şer’î,
- Ticaret-i Berriye Hukuku,
- Ticaret-i Bahriye Hukuku
- Hukuk-ı Düvel vb.
3 Mart 1924’de Tevhid-i Tedrisat kanunu çıkınca medreseler önce Marif nezaharetine yani Milli Eğitim Bakanlığına bağlandı ve tamamen kapatıldı.
Süleyman Efendinin vazife yaptığı medreseler ise İmam Hatip mektebine dönüştürüldü. Süleyman Efendi daha sonra bu okulun kadrosuna alındığında kendi isteği ile görevinden ayrılmıştır.
